Energie- en Klimaatrecht

Wat ga je leren?

Onder invloed van de liberalisering van de markten voor gas en elektriciteit, de energietransitie en de opkomst van de circulaire economie als gevolg van klimaatveranderingen, is de samenleving en de manier waarop wij deze van energie voorzien constant aan verandering onderhevig. De noodzaak van het vervangen van fossiele brandstoffen door duurzame brandstoffen en de daarmee gepaard gaande opkomst van nieuwe energiemarkten en marktpartijen, zoals voor warmte en waterstof, heeft (juridische) gevolgen voor verschillende rechtsgebieden, zoals het omgevingsrecht, contractenrecht, aanbestedingsrecht en zorgt voor nieuwe (internationale en nationale) wet- en regelgeving, zoals de Energiewet.

Inhoud

De deeltijdmodule Energie- en Klimaatrecht biedt een uitgebreid programma waarin de belangrijkste ontwikkelingen in het energie- en klimaatrecht en de verschillende energiemarkten worden besproken. Alle aspecten komen aan bod. Voor een goed begrip van de juridische aspecten van de energie- en klimaatsector is het immers ook belangrijk om de technische en economische ontwikkelingen in de energietransitie mee te nemen. Daarnaast wordt stilgestaan bij het Europese klimaat- en energiebeleid die het nationaal recht en de energiemarkten beïnvloedt. Tot slot komt ook de circulaire economie aan bod en met name de rol en de bescherming van de consument.

Opbouw

Blok 1, Introductie Energierecht
In het eerste blok wordt de basis gelegd voor de kennis over het Energierecht. Het Nederlandse energierecht wordt voor een groot deel gebaseerd op het Europese (energie)recht. Je start daarom met een uiteenzetting van de systematiek en de doorwerking van Europees recht. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan mededingingsrecht en staatssteun. Om de energiemarkten (in het bijzonder de gasmarkt en de elektriciteitsmarkt) goed te begrijpen is het noodzakelijk om de historische ontwikkelingen te kennen en dat de verschillende actoren in kaart worden gebracht. Vervolgens worden de juridische kaders van de huidige gas- en elektriciteitsmarkten geschetst, en de bijbehorende marktordening, en is er tot slot aandacht voor energy governance met een focus op het energietrilemma. Dit onderdeel wordt afgesloten met een tentamen.

Blok 1, Klimaatrecht
In het onderdeel Klimaatrecht staat de vraag centraal op welke manier burgers het recht kunnen gebruiken om overheden en bedrijven aan te sporen om een (grotere) bijdrage te leveren aan het behalen van de internationale en nationale klimaatdoelstellingen. Veel aandacht wordt besteed aan het bestuderen van klimaatrechtspraak, waaronder de Urgenda-uitspraken en de jurisprudentie rondom Milieudefensie/Shell. Je gaat in groepsverband een (fictieve) klimaatzaak aanspannen tegen een overheid of een bedrijf. Na een juridische analyse van de mogelijkheden om te procederen schrijf je een pleitnota (met bijbehorende argumentatiestructuur) en volgt er een Moot Court waar je de zaak mondeling bepleiten.

Blok 1 en 2, Innovatief Project
Het uitgangspunt van het innovatieve project is een nieuw product (of dienst) dat een bijdrage kan leveren aan de energietransitie. Vanuit een publiekrechtelijk én privaatrechtelijk oogpunt onderzoek je (in groepsverband) waar de opdrachtgever uit het werkveld rekening mee moet houden voor het daadwerkelijk op de markt kunnen brengen van het product. Daarnaast ga je aan de hand van de aangeboden colleges intellectuele eigendomsrecht met je projectgroep de opdrachtgever middels een adviesbrief adviseren over de mogelijkheden en beperkingen van de bescherming van dat product op het gebied van intellectuele eigendomsrecht. Het onderzoek en de adviesbrief zijn onderwerp van een afsluitend mondeling assessment. Tot slot schrijf je individueel een blog of column over een onderwerp naar keuze, zolang deze verband houdt met één van de onderwerpen van de deeltijdmodule.

Blok 2, Consument en Circulariteit
In dit studieonderdeel staat consumentenrecht en consumentenbescherming centraal. De positie van de consument is vaak die van (financieel) 'zwakkere' partij bij bijvoorbeeld het aangaan van een koopovereenkomst. Het consumentenrecht beoogt bescherming te bieden aan deze consument. Na het behandelen van het algemene deel, zoals algemene voorwaarden, garantie en oneerlijke handelspraktijken, vindt er een verdieping plaats van het consumentenrecht binnen de context van (de transitie naar) een circulaire economie. Onderwerpen die dan aan bod komen zijn bijvoorbeeld de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV) en greenwashing. Dit onderdeel wordt afgesloten door het schrijven van een individueel essay.

Blok 2, Energietransitie
In dit vak wordt dieper ingegaan op de juridische aspecten rondom de energietransitie en met name de ruimtelijke inpassing hiervan. De focus ligt dus op het omgevingsrecht. Onderwerpen die aan bod komen zijn onder andere de ruimtelijke inpassing van grootschalige energieproductie op zee en op land, de ruimtelijke inpassing van de productie van alternatieve gassen en handhaving en nadeelcompensatie. De opkomende warmtemarkt die juridisch en organisatorisch nogal wat uitdagingen kent, maar ook de inpassing van alternatieve gassen zoals waterstof en biogas c.q. groen gas komen aan bod. Daarnaast is de elektriciteitsmarkt sterk in ontwikkeling door de nieuwe technologieën zoals slimme netwerken, batterij-opslag en de rol van de energiecoöperaties. Dit onderdeel wordt getoetst door het afnemen van een tentamen. 

Voor wie

De doelgroep van deze module bestaat uit medewerkers van netbeheerders, energiebedrijven en energiecoöperaties en ambtenaren van gemeenten, provincies, ministeries en toezichthouders.

Voor organisaties

Wil je samen met collega's deze opleiding volgen, jouw medewerkers opleiden, of ben je geïnteresseerd in specifieke modules? Onze maatwerk- en in-company trajecten bieden talloze mogelijkheden. We stemmen deze volledig af op de behoeften van jouw bedrijf of organisatie, en de lessen kunnen vaak zelfs op jouw locatie plaatsvinden.

Lees meer over maatwerkopleidingen

Locatie

De lessen vinden zowel fysiek als online plaats. 

Duur

De module Energie- en Klimaatrecht duurt een half jaar.

Studiebelasting

Tijdens de module volg je iedere dinsdag colleges en werk je in teamverband aan praktijkopdrachten. Naast deze lesdag ben je ook tijd kwijt aan zelfstudie. De mate waarin is mede afhankelijk van je werkervaring. Gemiddeld genomen ben je 28 uren in de week aan studietijd kwijt.

Financiële regelingen

Er zijn diverse regelingen die voordeel kunnen opleveren voor jou of je werkgever. Kijk hiervoor op onderstaande button over financieringsmogelijkheden.